Bonsai Świerk – Bonsai Picea

Świerki dają się bardzo dobrze formować jako bonsai malej lub średniej wielkości. Dla osób początkujących nie nadają się jednak, ponieważ trzeba włożyć wiele wysiłku, zanim uzyska się drzewko bonsai przypominające naturalny wygląd.
Najlepiej nadają się świerki pochodzące : wyższych regionów górskich, gdzie drzewa rosną powoli i mają piękne, silne pnie. W wyniku hodowli z biegiem czasu uzyskano dużo form karłowatych, o gęstych koronach. Takie właśnie odmiany stanowią dobry materiał wyjściowy do formowania bonsai, ponieważ rosną powoli i przeważnie maja gęste partie gałęzi. Już po 3-4 latach formowania uzyskujemy z nich cenne bonsai. Odmianami takimi są ‘Nidiformis’ – odmiana gniazdkowata i ‘Pumila glauca’ o niebieskawym zabarwieniu. Odmiana stożkowata – Pinus ‘Conica’ nadaje się mniej, ponieważ na wewnętrznych stronach gałęzi ma brzydko wyrastające nowe pędy. Kto chciałby formować świerk odmiany stożkowatej, powinien użyć małych roślin, które jeszcze dobrze dają się kształtować.

Podłoże: Świerki lubią gleby lekko kwaśne, ubogie i wytrzymują trochę wilgoci w obrębie korzeni, ale nie zastoiny wodne. Mieszanka glebowa dla bonsai jest nieco inna niż normalnie. Dla młodych bonsai bierzemy mieszankę dojrzalej ziemi liściastej, palonego torfu (ziarno 2-4 mm) i glinki japońskiej (akadama) o średnim ziarnie, w jednakowych proporcjach. Dla starych i dużych bonsai używamy czystej glinki japońskiej (o dużym ziarnie) i trochę próchnicy.

Nawożenie: Świerki dobrze wyrośnięte w doniczce, ale nie mające jeszcze odpowiedniej gęstości, można dokarmiać płynnym nawozem, ponieważ jest on szybko przyswajany przez roślinę, która wówczas intensywniej wypuszcza pędy. Po ich wytworzeniu można dalej stosować nawóz w postaci proszku lub kulek, które łatwiej dadzą się dozować, co zmniejsza niebezpieczeństwo przedawkowania.

Zimowanie: Świerkowe bonsai małej i średniej wielkości muszą zimować pod folią lub w zimowym inspekcie. Duże rośliny lub bonsai w bardzo dużych misach mogą zimować na wolnym powietrzu, pod warunkiem że są zdrowe.

Owijanie drutem: Świerki możemy drutować od września do kwietnia. Drut pozostaje na roślinie około 2 lata, po czym go zdejmujemy i w miarę potrzeby zakładamy na nowo. Na drobnych gałęziach bocznych drut może wrosnąć, co zapobiega wydłużaniu się formowanych gałęzi, jednak należy uważać, żeby po zdjęciu drutu nie powstały duże blizny.

Przycinanie gałęzi: Podstawowe cięcie świerkowych bonsai powinno się odbywać podczas absolutnego spoczynku roślin, to znaczy w styczniu i lutym, kiedy rośliny wydzielają najmniej żywicy. Tylko w ten sposób można uzyskać częstsze wyrastanie nowych pędów na wiosnę. Świerki cięte wiosną lub latem zwlekają z wypuszczaniem nowych pąków.

Cięcia formujące: Aby gałęzie utrzymać w formie, w maju lub czerwcu, pęsetą lub palcami, uszczykujemy nowe pędy. Od lipca do września można twardsze pędy przyszczypywać czubkami nożyczek. Przy skracaniu pędów nie powinno się przecinać świeżych igieł, lecz tylko osie pędów. W ten sposób nie pozostaną brązowe resztki igieł.

Siedlisko: Świerkowe bonsai potrzebują jasnego miejsca. Powinno się je ustawiać w większej odległości od budynków, murów i drzew, żeby nie łysiały wewnątrz i od dołu. W miarę możliwości trzeba umieścić je trochę wyżej, żeby zapewnić dogodne padanie światła od dołu.

Wykopywanie i przesadzanie: Od marca do końca kwietnia można przesadzać świerki do doniczek. Następny termin to wrzesień do października. Trzeba jednak uważać, żeby od razu nie podejmować zbyt silnego cięcia korzeni. Świerki wykopuje się w kwietniu, wówczas mamy największą gwarancję, że się przyjmą. Stare Jamadori z gór ze skomplikowanym systemem korzeniowym, aby mogły przeżyć, trzeba latami wykopywać stopniowo.

Formowanie: Świerki można ukształtować w bardzo filigranowe bonsai, wiernie przypominające naturalny wygląd. Poza tym można uzyskać również bardzo wiele form – z wyjątkiem formy miotlastej, prawie wszystkie style.

Podlewanie: Świerki potrzebują trochę więcej wody niż inne rośliny iglaste. Nie wytrzymują przesuszenia bryły korzeniowej, ale również nie znoszą zastoin wodnych. Jakość wody nie odgrywa specjalnej roli. Można używać nawet wody prosto z wodociągu.