Bonsai Sosna kosa, kosodrzewina – Bonsai Pinus mugo

Kosodrzewiny są bardzo dobrym materiałem na bonsai i miniaturowe krajobrazy (Saikai), ponieważ mają bardzo krótkie igły. Ich rodzimym miejscem występowania są wysokie góry ponad górną granicą lasu, a rzadziej torfowiska, w niższych partiach gór. W uprawie spotyka się wiele odmian, między innymi o bardzo krótkich igłach, doskonale nadające się do bonsai. Bardzo chętnie stosuje się je do tworzenia miniaturowych krajobrazów, ponieważ są zwarte i nie wyrastają zbyt wysoko.
Jeśli chodzi o małe rośliny, odpowiedni materiał do formowania można znaleźć w sklepach specjalistycznych. Jeśli wolimy większe, wówczas szukamy ich w szkółkach lub w górach. Często Pimis mugo rośnie na podłożu luźnym, bogatym w próchnicę, skąd daje się latwo wydostać. Jamadori mające za długi korzeń bazalny trzeba wykopywać przez kilka lat lub z nich zupełnie zrezygnować. Formowanie kosodrzewiny jest nieco łatwiejsze niż innych sosen, gdyż mają krótsze pędy i mniejsze igły.

Położenie: W naturalnym środowisku rośnie na bardzo próchniczej glebie, a jej główne korzenie penetrują bardzo głęboko między szczelinami skalnymi. Do bonsai potrzebuje bardzo troskliwie dobranej ziemi i dobrego drenażu. Jako najbardziej odpowiednia dla niej sprawdziła się mieszanka glebowa składająca się po jednej części z gliny, torfu i grubego, przemytego piasku rzecznego. Dla małych roślin, które powinny dać jeszcze duże przyrosty, dodajemy trochę więcej torfu dla starych trochę więcej piasku i gliny. Na spód kładziemy warstwę drenażu, co najmniej 2 cm grubości. Przy takiej mieszance ziemi trzeba roślinę tylko niewiele podlewać. Można także użyć glinki japońskiej o ziarnach 3-15 mm. Wówczas trzeba podlewać trochę więcej, ponieważ podłoże jest bardzo przepuszczalne.

Nawożenie: Kosodrzewinę, podobnie jak większość sosen, można nawozić dostępnymi w handlu nawozami sproszkowanymi lub płynnymi. Jeżeli dajemy glebę uboższą, wówczas można nawozić trochę obficiej. Na misę o wymiarach 20×30 cm dajemy nawóz co 4 tygodnie w ilości 6-8 czubatych łyżeczek od kawy.
Zimowanie: Kosodrzewina w trochę większych misach może zimować na wolnym powietrzu, w mniejszych trzeba ją przykrywać. Przy zimowaniu na wolnym powietrzu należy je jednak ustawiać w trochę osłoniętym miejscu, pod murem lub krzewem.

Owijanie drutem: Podobnie jak wszystkie inne sosny, może być owijana drutem przez cały rok. Lepiej jednak drutować ją w okresie spoczynku, gdyż gałęzie lepiej się gną i nadłamują, nie wydzielając za dużo żywicy w miejscu złamania i nie powodując przy tym zahamowania wzrostu. W przypadku kosodrzewiny drut nie powinien wrastać, gdyż ten gatunek sosny ma stosunkowo gładką korę, na której dopiero po dziesiątkach lat pojawią się spękania. Wrośnięty drut byłby więc bardzo długo widoczny. Z zasady używamy drutu aluminiowego, lecz jeżeli ma się doświadczenie w pracy z drutem stalowym, można go również użyć.

Przycinanie gałęzi: Zimą wypływa najmniej żywicy z miejsc cięcia i miejsca te zarastają szybciej niż latem. Świeże rany można zamknąć kitem do ran.

Uszczykiwanie pąków: Od września do listopada uszczykuje się pąki za pomocą pesety Pozostawiamy pąki leżące głęboko i schowane, gdyż one dadzą gęsty wzrost poszczególnych gałęzi w następnym roku. W marcu-kwietniu sprawdzamy roślinę i uszczykujemy niepożądane pąki, to znaczy te, które widoczne są nad powierzchnią igieł. W maju, gdy schowane pąki rozwiną się w młode pędy, trzeba je uszczknąć do odpowiednich rozmiarów lub wyciąć.

Siedlisko: Kosodrzewina potrzebuje przez cały rok miejsca jasnego, eksponowanego, oddalonego od budynków, murów i drzew. Na dodatek musi być ustawiona na podwyższeniu, żeby również dolne gałęzie dostawały dużo światła. Zimować powinna w możliwie jasnym miejscu, pod szkłem lub jasną folią, lecz chroniona przed działaniem promieniowania słonecznego.

Wykopywanie i przesadzanie: Kosodrzewinę można wykopywać od września do początku listopada. W tym czasie sosny wypuszczają nowe korzenie. Ważne, żeby przy przesadzaniu użyć gleby ubogiej, jak na przykład glinki japońskiej zmieszanej : grubym piaskiem rzecznym lub granulatu wypalonej gliny zmieszanej z torfem (ok. 5% torfu). Przesadzamy od lutego do maja i od końca sierpnia do końca października.

Formowanie: Najbardziej lubiane przy formowaniu kosodrzewiny są formy dynamiczne, dziwne i dzikie pochylone, smagane wichrem kaskady i pół kaskady. Całkowicie wyprostowane są rzadko możliwe, a zupełnie niemożliwe do uzyskania są formy miotlaste.

Podlewanie: Trzeba je dobrze podlewać od maja do sierpnia, natomiast od września tylko od czasu do czasu. Od października, zależnie od pogody, aż do kwietnia przestajemy podlewać. Woda może być trochę kwaśna. Bierzemy 100-litrowy pojemnik z odstała wodą wodociągową, dajemy 1 kg torfu, dobrze mieszamy i w miarę potrzeby dopełniamy wodą.