Bonsai Kasztanowiec – Bonsai Aesculus hippocastanum
Któż z nas już jako dziecko nie cieszył się jego brązowymi owocami. Posadzone zimą i postawione w domu, w pojemniku, kiełkują bardzo pięknie. Jednakże jako bonsai nie są tak lubiane ze względu na złe proporcje. Ich liście są za duże, jednoroczne pąki pędów za grube, a struktura gałęzi nie jest dostatecznie filigranowa. Ale to nie znaczy, że z kasztanowców nie da się formować bonsai. Trzeba tylko pamiętać, co następuje:
1. Proporcje uformowanego bonsai muszą być właściwie dobrane; wysokość i szerokość drzewka nie może wynosić mniej niż 1 m. Kasztanowce dostarczają bardzo dużych bonsai, dominujących i dekoracyjnych, spotykanych najczęściej w ogrodzie lub przy wejściu.
2. Jako młodych roślin używamy sadzonek (trzyletnich, poniżej 30 cm wysokości). Pierwsze rozgałęzienie konarów nie powinno się znajdować wyżej niż 20 cm nad ziemią. Roczny przyrost powinien utrzymywać się w granicach 5-7 cm. Wyhodowanie bonzai o 1 m wysokości wymaga około 12-15 lat.
3. Ważny jest jasny, prosty kształt, na przykład forma wolna, wyprostowana. Kształtując pień, używa się pni pojedynczych, podwójnych lub potrójnych. Szczególnie efektowne są kasztanowce kwitnące, ze zwisającymi owocami. Kasztanowce zaczynają kwitnąć po 10-14 latach. Nie należy wówczas obcinać na wiosnę pąków kwiatowych.
Podłoże: Dla młodych bonsai najlepiej nadaje się gruba, dobrze przesiąkliwa gleba kompostowa. Starszym kasztanowcom, które osiągnęły już swą wysokość, można domieszać grubej mieszanki akadama w proporcji 1.1. Kasztanowce potrzebują za młodu bardzo dużo ziemi, a więc dobrze je sadzić w dużych pojemnikach plastikowych i wymieniać ziemię co dwa lata.
Nawożenie: Do pierwszego nawożenia na wiosnę używamy nawozu płynnego. W następnych miesiącach stosujemy organiczne nawozy w postaci proszków lub kulek (na naczynie 40 X 60 cm -10 łyżeczek od herbaty, co 6 tygodni). We wrześniu trzeba zeskrobać resztki nawozu.
Zimowanie: Jeżeli trzymamy kasztanowce w małych pojemnikach, ich korzenie stają się wówczas bardzo wrażliwe na mróz. W pojemnikach bardzo dużych, jak to zwykle bywa w przypadku kasztanowców, korzenie nie są już tak wrażliwe. Zimowanie odbywa się pod folią. Dodatkowo dobrze jest drzewka jeszcze trochę wkopać.
Owijanie drutem: Gałęzie można drutować i odpowiednio regulować póki są jeszcze giętkie. Kasztanowcom trzeba przede wszystkim naginać gałęzie i tu używamy klamer drucianych i klinów rozporowych. Odpowiednią porą roku jest wiosna, zanim pojawia się liście. Należy uważać, żeby drut nie wrastał w korę. W miejscach zagrożonych trzeba go natychmiast usunąć.
Przycinanie gałęzi: Można je ciąć od stycznia do marca. Wyłamujemy lub rozdzielamy wszystkie mocniejsze pędy środkowe, żeby pobudzić do wzrostu uśpione pąki. Pędy letnie, wystające za daleko, można usunąć ręcznie.
Cięcie liści: W połowie czerwca możemy zacząć cięcie liści kasztanowca. Mimo to niektóre pojedyncze liście wyrosną ponownie zbyt duże. Te można uciąć w połowie, tak żeby harmonizowały z pozostałym listowiem. Odradza się coroczne cięcie liści, ale zabieg przeprowadzany co 2-3 lata nie szkodzi roślinie.
Siedlisko: Latem stawiamy kasztanowce w miejscu pełnym słońca, żeby uzyskały zwarte ulistnienie korony. Pod koniec lata, przy chłodnych nocach i gorących dniach, może dochodzić do poparzeń liści. Stają się one wówczas brzydkie, brązowieją, a jesienią przybierają nieładne zabarwienie. Pomocą może być cieniowanie roślin podczas gorących godzin południowych, a następnie odsłanianie ich po jakimś czasie. Nadmiar cienia prowadzi u kasztanowców do zbyt luźnego wzrostu, co jak wiadomo, w bonsai nie wygląda ładnie.
Wykopywanie i przesadzanie: Nie ma tu specjalnych wskazań. Starsze – Jamadori należy wykopywać wczesną wiosną, gdy ziemia już nie jest zmrożona. Nie poleca się wykopywania jesiennego, gdyż zimą może dojść do gnicia korzeni. Przesadzać można zarówno wiosną, jak i jesienią (od lutego do kwietnia i od września do listopada, wraz z delikatnym cięciem korzeni).
Formowanie: Niewiele stylowych form można wypracować na kasztanowcach, ponieważ nie można ich giąć i owijać, tak jak sosny czy jałowce. Nie ukształtuje się żadnych form mocno pochylonych. Istnieje jednak wiele możliwości uzyskania formy wyprostowanej i całkowicie wyprostowanej, a także miotlastej, którą bardzo warto polecić. Natomiast kształtowanie pnia podwójnego lub potrójnego z jednego korzenia jest raczej trudne. Forma całkowicie wyprostowana jest łatwa do osiągnięcia i warto ją polecić nawet początkującym. Formy lekko pochylone są raczej dla doświadczonych hodowców.
Podlewanie: Kasztanowce potrzebują od maja do sierpnia dużo wody, najlepiej źródlanej lub deszczowej. Podczas podlewania w żadnym wypadku nie należy lać wody na liście, gdyż powstaną brzydkie, brązowe plamy jak od poparzeń. Latem można podlewać tylko rano i wieczorem, w maju i wrześniu nawet w ciągu całego dnia.