Mechanizm działania inhibitora polarnego w warstwie oleju
Do najważniejszej grupy związków, które są inhibitorami korozji w olejach i smarach należą związki mające od 12 węgli do 18 węgli w cząsteczce (długie łańcuchy) oraz polarną grupę zawierającą azot. Mechanizm działania inhibitora polarnego w warstwie oleju znajdującego się na powierzchni metalu polega na adsorpcji jego cząsteczek na metalu i wytworzeniu hydrofobowej mono lub wielomolekularnej warstwy, do której zakotwiczona jest warstwa oleju. Powłoka oleju jest jak gdyby drugą warstwą ochronną pokrywającą film inhibitora, tworząc barierę zapobiegającą z jednej strony dyfuzji jonów żelaza na zewnątrz oraz chroniącą metal przed napływem czynników korozyjnych z atmosfery. Polarna grupa cząsteczki inhibitora bierze udział w procesie adsorpcji wskutek działania sił van der Waalsa (adsorpcja fizyczna) oraz ulega chemisorpcji. To ostatnie zjawisko zachodzi na aktywnych centrach powierzchni metalu, natomiast adsorpcja fizyczna na pozostałych powierzchniach. Warstwa inhibitora jest zorientowana na powierzchni metalu w ten sposób, że cząsteczki są do niej skierowane bądź prostopadle, bądź pod kątem mniejszym od 90°, przy czym od „upakowania” cząsteczek na powierzchni zależy efektywność działania filmu inhibitora. Efektywność ta zależy także w dużym stopniu od długości łańcucha zaadsorbowanych cząsteczek inhibitora.