Skracanie i uszczykiwanie pędów

Podstawowym zabiegiem formowania ciągłego, utrzymującego pożądany kształt i wielkość bonsai, jest uszczykiwanie i obcinanie pędów. W drzewie rosnącym swobodnie mniej lub bardziej silny wzrost wierzchołka powoduje zahamowanie rozwoju pąków bocznych. Zjawisko to dotyczy zarówno pędu szczytowego, jak i pędów bocznych. Innym niekorzystnym zjawiskiem jest nierównomierny rozwój gałęzi. W swobodnie rosnącym drzewie gałęzie zajmujące korzystniejsze położenie w koronie drzewa nadmiernie się rozwijają kosztem gałęzi słabszych.

Nasza ingerencja ma na celu ograniczenie wzrostu drzewka przez usunięcie wierzchołków pędu szczytowego i pędów bocznych, co z kolei wpływa na uaktywnienie się pąków bocznych i śpiących. Dzięki temu otrzymujemy zwartą i dobrze rozgałęzioną koronę drzewa. Słabszym lub mocniejszym uszczykiwaniem regulujemy wzrost pędów. Efektem tych zabiegów jest również zmniejszenie wielkości liści i igieł, które często są zbyt duże i nie korespondują z wielkością drzewka.

Pędy drzew iglastych ze względu na ich powolny wzrost uszczykujemy na ogół niezbyt silnie. Słabo rosnących gałęzi nie uszczykujemy wcale lub bardzo mało. Poniżej omówimy sposób skracania przyrostów drzew i krzewów często stosowanych w sztuce bonsai.