Sztuka bonsai powstała co prawda w Chinach, lecz nazwa jej wywodzi się z języka japońskiego, gdyż została poznana i upowszechniona na świecie dzięki Japonii.
Japońskie słowo bonsai składa się z dwóch części: „bon” oznacza tacę lub pojemnik i ,,sai” drzewo, roślinę. Bonsai więc to drzewo lub krzew posadzone i uprawiane w płaskim pojemniku i zminiaturyzowane dzięki specyficznej uprawie i pielęgnacji. Inspiracją dla twórców bonsai były i są drzewa rosnące w swym naturalnym środowisku. Patrząc na miniaturowe drzewko powinniśmy móc je sobie łatwo wyobrazić w większej skali, rosnące w lesie lub smagane górskimi czy nadmorskimi wiatrami. Ewolucja sztuki miniaturyzacji drzew i szukanie wciąż nowych wzorów spowodowały, że współczesne bonsai różnią się od swych chińskich pierwowzorów. Podczas gdy pierwsze chińskie ilustracje pokazują miniaturowe drzewka o prostych, naturalnych kształtach, niektóre współczesne bonsai, zwłaszcza japońskie, mają bardzo wyrafinowaną formę. Patrząc na nie można znaleźć analogię do twórczości słynnego, dziewiętnastowiecznego drzeworytnika Hokusai, o którym Zofia Alberowa w swej książce „O sztuce Japonii” mówi: stworzył drugą rzeczywistość, wyższego rzędu, bardziej przekonywającą niż prawdziwa”. Bonsai to żywe dzieło sztuki, uznawane obecnie za symbol pokoju, co Japończycy z dumą podkreślają w każdej broszurze i opracowaniu na ten temat.